سوء ظن در آیات و روایات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری فقه تربیتی و استاد گروه فقه تربیتی جامعة المصطفی العالمیه

چکیده

نوشته پیش‌رو، در صدد است تا بیماری روانی سوء ظن را از منظر آیات و روایات مورد بررسی قرار دهد.  در ابتدا تعریفی از بدگمانی ارائه می‌دهد و آنگاه سوء ظنّ را به مثبت و منفی تقسیم می‎کند و بر این باور است که در برخی موارد، بدگمانی نه تنها مذموم و ناپسند نیست، بلکه لازم و ضروری می‌باشد.  سپس سوء ظنّ نسبت به خداوند و مردم را به عنوان دو نمونه از مصادیق سوء ظن مذموم مورد بررسی قرار می‌دهد و آن دو را ناپسند معرفی می‎کند. 
 «زمینه‌ها و عوامل سوء ظنّ» است که به دو دسته کلی: الف: «زمینه‌ها و عوامل درونی»؛ ب: «زمینه‌ها و عوامل بیرونی» تقسیم گردیده و از هرکدام نمونه‌هایی گزارش شده است.  سپس «پیامدهای فردی و اجتماعی سوء ظنّ» را به بحث گذاشته و نمونه‌های را به عنوان پیامدهای این بیماری بازگو می‎کند.
«راه‌های پیشگیری و رهایی از سوء ظنّ»، آخرین بحثی است که در این نوشتار آمده است.  در این بخش با بهره‌گیری از آیات و روایات، پنج راهکار به عنوان راه‌های رهایی از این بیماری پیشنهاد گردیده و برای هرکدام آیه‌ای از آیات قرآن و یا روایتی از روایات معصومینm به عنوان دلیل گزارش شده است.

کلیدواژه‌ها