تعلیم و تربیت، رسالتهای اصلی انبیاء( است، و این خود نشان دهنده جایگاه مهم و غیر قابل انکار نهاد تعلیم و تربیت در سعادت و پیشرفت هر جامعه به سمت آرمانهای خود است. انسان تا در میدان تعلیم و تربیت گام ننهد، تواناییهایش از مرحله نهان و نهفته به مرحله فعلیت و شکوفایی نمیرسد و از سیر حرکت تکاملی محروم میماند.از اینرو، باید به صورت دقیق و حساب شده برای تعلیم و تربیت جامعه برنامه ریزی کرد؛ به گونهای که جنبه آلی و ابزاری بودن تعلیم برای تزکیه و تربیت لحاظ گردد و همه استعدادهای جسمی، روحی، عاطفی و عقلی انسانها به صورت همسان و مناسب پرورش داده شود.مقاله حاضر با هدف بررسی اهداف، عوامل و نهادهای مؤثرتعلیم و تربیت از دیدگاه مقام معظم رهبری امام خامنهای؟مد؟ تدوین شده است و روش پژوهش توصیفی و تحلیلی ومنابع این پژوهش بیانات ومکتوبات مقام معظم رهبری؟مد؟ میباشد.نتایج پژوهش نشان میدهد دو عامل «وراثت» و «محیط» عوامل مؤثر در تعلیم و تربیت هست. عوامل انسانی و عوامل غیر انسانی نیز در زندگی انسان نقش مؤثری دارند.درعوامل انسانی علاوه بر پدر و مادر،که نقش مؤثر و مستقیم در تربیت فرزند دارند افرادی مثل برادران و خواهران،خویشان،دوستان، مدیران، معلمان و اعضای مدرسه،امام جماعت و خادم مسجد و دیگر افراد جامعه نیز در تربیت مثبت یا منفی مؤثرند. عوامل غیر انسانی که در تربیت افراد مؤثر میباشدعبارت است از:عامل فیزیولوژیکی(وراثت)، عامل جغرافیای، عامل اجتماعی، عامل غذای، عامل روانی، عامل عاطفی، عامل فرهنگی و عامل مذهبی.همچنین نهادهای مؤثرتعلیم و تربیت از دیدگاه مقام معظم رهبری؟مد؟ خانواده،آموزش و پرورش، مدرسه،دانشگاها ،حوزه علمیه و صدا و سیما میباشد.